Từ khóa “nhịn ăn” đang trở nên khá phổ biến trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, hầu hết mọi người muốn hoặc đang nhịn ăn với mục đích giúp cơ thể gầy hơn. Cũng có không ít người vì nhịn ăn một cách cực đoan đã phải chịu những ảnh hưởng không tốt đến cả tinh thần và sức khỏe.
Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhịn ăn một cách khoa học sẽ giúp con người khỏe hơn cả về thể chất lẫn tinh thần. Hãy cùng tìm hiểu lý do tại sao nhịn ăn lại giúp chúng ta khỏe hơn và những hiệu quả mà nhịn ăn có thể mang lại.
Lý do nhịn ăn sẽ giúp cơ thể khỏe hơn
Ăn quá nhiều hoặc quá “lệch” là nguyên nhân của nhiều bệnh tật
Có thể chắc chắn một điều là trong xã hội hiện nay có rất nhiều người chỉ cần nhịn ăn sẽ có được một cơ thể khỏe mạnh hơn. Đã qua rồi thời xa xưa, khi mà chúng ta mắc bệnh vì bị thiếu dưỡng chất do không có đủ đồ ăn hay phải ăn những đồ không đủ dinh dưỡng. Phần lớn những căn bệnh ngày nay đều xuất phát từ việc ăn quá nhiều hoặc ăn quá “lệch” (chỉ ăn những gì mình thích dẫn đến việc mất cân bằng dinh dưỡng).
Một sự thật mà ít người biết là con người trên toàn thế giới mới chỉ ăn 3 bữa/ngày trong khoảng gần 100 năm trở lại đây. Trong thời kì chiến tranh thế giới thứ nhất, ở cả những quốc gia phát triển như Mỹ và Nhật thì phần lớn con người cũng chỉ ăn 2 bữa/ngày.
Trong thời kì hiện nay, chúng ta không chỉ đang ăn 3 bữa/ngày mà còn đang có thể ăn bất kì thứ gì mình thích vào bất kì lúc nào. Có thể nhiều người nghĩ rằng đây là một minh chứng cho sự phát triển của kinh tế, tuy nhiên cũng chính vì việc thay đổi thói quen ăn uống này mà nhiều người đã bị mắc những căn bệnh như béo phì, cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn hệ miễn dịch hay dị ứng do mất cân bằng nội tiết tố.
Ăn quá nhiều là một vấn đề, tuy nhiên ăn quá “lệch” cũng là một vấn đề lớn không kém. Nhứng thứ đồ ăn nhanh hoặc đồ đông lạnh rất tiện lợi hiện nay, thế nhung những đồ ăn như vậy chỉ giúp làm no bụng và nó không thể cung cấp đủ những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Nếu cơ thể của chúng ta không được nạp đủ dưỡng chất, não của chúng ta sẽ ra tiếp tục đưa ra chỉ thị “Ăn thêm” và chính điều này sẽ tạo ra một vòng tuần hoàn xấu khiến cơ thể bị béo phì nhưng vẫn thiếu dinh dưỡng.
Thầy thuốc vĩ đại của Hy Lạp cổ đại Hippocrates cũng đã từng nói “Những căn bệnh sinh ra do ăn quá nhiều sẽ có thể chữa được bằng nhịn ăn”. Ngoài ra cũng có rất nhiều những tài liệu khoa học hiện nay cũng đã chứng mình được rằng nhịn ăn giúp chữa lành nhiều bệnh.
Những hiệu quả nhịn ăn có thể mang lại
①Những tác dụng tích cực cho sức khỏe
Đầu tiên, hiệu quả lớn nhất mà việc nhịn ăn mang lại chính là việc giúp các cơ quan nội tạng được nghỉ ngơi. Sau khi nạp thức ăn, cơ thể chúng ta cần thời gian để tiêu hóa, có nghĩa là hấp thụ những chất dinh dưỡng và thải ra ngoài những chất độc. Đây là công việc chính của những cơ quan nội tạng, do đó nếu chúng ta ăn quá nhiều, những cơ quan này sẽ trở nên mệt mỏi. Về cơ bản, hầu hết cơ quan nội tạng của con người trong thời nay đều đang bị rơi vào tình trạng hoạt động quá sức.
Khi cơ quan nội tạng bị hoạt động quá sức thì nó sẽ gặp khó khăn trong những công việc hàng ngày vẫn làm và điều này sẽ dẫn đến việc cơ thể cảm thấy “không khỏe”. Do đó, việc nhịn ăn trong một thời gian sẽ giúp cho những cơ quan nội tạng được nghỉ ngơi, hồi phục để làm tốt công việc hàng ngày. Nhờ vậy mà cơ thể của chúng ta cũng trở nên khỏe khoắn hơn.
Lấy một ví dụ cụ thể về ruột. Khi ăn quá nhiều hoặc không nhai kĩ trước khi nuốt, ruột của chúng ta sẽ phải làm việc nhiều hơn và cũng sẽ nhanh mệt hơn. Những mảnh vụn của thức ăn không được xử lý hết sẽ tích tụ lại trong ruột và chính điều này sẽ gây ra tình trạng táo bón. Táo bón giống như tình trạng “tắc đường” ở trong ruột, nếu như chúng ta vẫn tiếp tục ăn, kể cả khi chúng ta có thể thải ra ngoài một chút, ruột của chúng ta cũng không thể trở nên sạch sẽ hơn. Trong trường hợp này, nhịn ăn và cho ruột có thời gian để sắp xếp lại tình trạng “tắc đường” là phương pháp hiệu quả nhất.
Khi ruột được nghỉ ngơi đầy đủ, chức năng thông thường cũng sẽ được hồi phục và đương nhiên khả năng đào thải cũng sẽ được cải thiện. Khi bụng đói, những Hormone kích hoạt ruột sẽ được tiết ra và hoạt động co bóp giúp di chuyển những chất bên trong cũng trở nên linh hoạt hơn. Khi phân trong ruột được đào thải ra ngoài, tình trạng “tắc đường” trong ruột cũng sẽ được cải thiện và những chức năng của ruột lại trở lại hoạt động như bình thường.
Trên thực tế, đã có rất nhiều trường hợp người nhịn ăn nhưng lượng chất đào thải ra lại nhiều hơn khi ăn uống bình thường. Đây cũng chính là bằng chứng chứng minh sau khi được nghỉ ngơi, khả năng bài tiết của ruột sẽ trở nên cao hơn.
Ruột không chỉ có vai trò bài tiết mà nó cũng góp phần trong việc hấp thụ thức ăn. Thức ăn sau khi đi vào cơ thể chúng ta bằng đường miệng, sẽ đi vào ruột non, sau đó đi qua gan và truyền tới khắp các nơi khác trong cơ thể. Nếu ruột không ở trạng thái tốt, cơ thể chúng ta cũng không thể hấp thụ chất dinh dưỡng tốt. Do đó nhờ nhịn ăn, ruột chúng ta sẽ có thời gian nghỉ ngơi và từ đó khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể cũng sẽ được cải thiện. Khả năng đào thải tốt, rồi khả năng hấp thụ tốt sẽ giúp cho máu lưu thông trên khắp cơ thể trở nên tốt hơn.
Nhịn ăn không chỉ giúp cho ruột được nghỉ ngơi. Nhịn ăn có nghĩa là chúng ta không nạp đường vào cơ thể, nhờ thế mà tuyến tụy (có nhiệm vụ điều chỉnh lượng đường trong máu) cũng sẽ được nghỉ ngơi. Cơ thể không cần thải độc do đó gan cũng được nghỉ ngơi.
“Cho cơ quan nội tạng nghỉ ngơi để khỏe hơn” chính là hiệu quả lớn nhất của việc nhịn ăn.
②Tăng khả năng miễn dịch
Các bạn đã nghe thấy hội chứng rò rỉ ruột (Leaky Gut) bao giờ chưa?
Ở ruột khỏe mạnh có một lớp niêm mạc và lớp niêm mạc này có nhiệm vụ chỉ cho những phân tử thức ăn nhỏ đi qua. Tuy nhiên nếu môi trường trong ruột bị kém đi, mắt ở lớp niêm mạc sẽ trở nên to hơn dẫn đến những phân tử thức ăn lớn chưa được tiêu hóa cũng sẽ đi qua. Tình trạng này gọi là rò rỉ ruột.
Một trong những nguyên nhân chính gây nên tình trạng này chính là do ăn quá nhiều, những thức ăn đọng lại sẽ trở nên thối rữa và xảy ra tình trạng lên men. Mặt khác, khi chúng ta ăn nhiều thịt, một lượng mật lớn sẽ được tiết ra để phân hủy chất béo. Thành phần chính của mật là Axit mật sẽ được phân giải nhờ vi khuẩn trong ruột, tuy nhiên những chất có khả năng gây ung thư sinh ra khi đó sẽ làm hỏng thành ruột.
Khi ruột chúng ta cho những vật không được đi qua thì cơ thể sẽ cảm nhận được sự bất thường, từ đó sẽ sinh ra những triệu chứng như dị ứng hay bệnh tự miễn dịch. Điều này có nghĩa là chức năng Barrier giúp hỗ trợ miễn dịch của ruột đã bị hỏng.
Hơn nữa, hội chứng rò rỉ ruột cũng sẽ gây ảnh hưởng đến bạch huyết bào (lymphocyte) có trong đường ruột. Bạch huyết bào là một loại tế bào đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng miễn dịch. Khoảng 70% bạch huyết bào tồn tại ở trong đường ruột. Khi có vật thể lạ vào đường ruột, những bạch huyết bào sẽ rơi vào trạng thái hoạt động không ngừng, và cũng giống như các cơ quan nội tạng khác nó sẽ rơi vào trạng thái mệt mỏi.
Nhịn ăn không chỉ giúp tăng khả năng bài tiết, bằng việc thải ra ngoài ruột những chất không cần thiết, nhịn ăn còn giúp ta hạn chế tối đa việc tạo ra khí lên men và những chất có khả năng gây ung thư. Hội chứng rò rỉ ruột nếu được cải thiện, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ trở nên bình thường và khả năng chống lại bệnh tật của cơ thể cũng được cải thiện.
③Tinh thần ổn định hơn
Trong những năm gần đây, nghiên cứu về hệ vi khuẩn đường ruột đang rất phát triển. Hệ vi khuẩn đường ruột chính là quần thể vi khuẩn đường ruột trong cơ thể của chúng ta với số lượng lên tới hơn 100 nghìn tỉ con. Những vi khuẩn này không chỉ ảnh hưởng đến những bệnh về tiêu hóa mà nó còn có một mối liên kết mật thiết với tình trạng sức khỏe, cảm xúc và cả não bộ của con người.
Trên thực tế, đã có rất nhiều người có được tinh thần khỏe mạnh hơn nhờ nhịn ăn. Có những người bị mất ngủ do Stress, uống thuốc ngủ hay những viên thuốc an thần chỉ làm cho đầu óc không thể tập trung. Hơn nữa, thường hay bị tiêu chảy ngay sau khi ăn. Tuy nhiên sau vài lần nhịn ăn định kỳ, bệnh tiêu chảy hay mất ngủ đã được cải thiện đáng kể.
Để tinh thần được ổn định, một loại Hormone quan trọng là Serotonin rất cần thiết. Những người có xu hướng trầm cảm đa phần là những người mà cơ thể không tiết ra được nhiều Serotonin. 90% Serotonin trong cơ thể được tích trữ trong tế bào Chromaffin ở niêm mạc của ruột non.
Khi tình trạng ruột được cải thiện, nguồn cung cấp Serotonin là Axit Amin có tên gọi Tryptophan sẽ được hấp thụ tốt hơn, Serotonin sẽ được tiết ra một cách chắc chắn và tích trữ tại ruột non. Đồng thời khả năng hấp thụ Vitamin nhóm B có vai trò tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh cũng trở nên tốt hơn, Hormone hạnh phúc Dopamine cũng trở nên cân bằng hơn.
Nói một cách đơn giản, nhịn ăn sẽ giúp cho dạ dày được nghỉ ngơi, từ đó giúp cân bằng hơn lượng dinh dưỡng và Hormone trong cơ thể mỗi người. Đương nhiên việc này cũng sẽ giúp cho chúng ta có một tinh thần ổn định hơn.
Những điểm cần chú ý khi nhịn ăn
Những trường hợp không được nhịn ăn
Về cơ bản, nhịn ăn là phương pháp để các cơ quan nội tạng nghỉ ngơi từ đó cải thiện chức năng hoạt động của những cơ quan này. Tuy nhiên có những trường hợp không được sử dụng phương pháp này ví dụ như những người đang có bệnh trong người hoặc những người sức khỏe yếu. Cụ thể những người sau đây không nên nhịn ăn:
・Những người mới phẫu thuật trong 1 năm trở lại đây
・Những người đang bị giảm cân do bị bệnh
・Những người có bệnh nền nặng ở cơ quan tiêu hóa
・Người mắc bệnh tiểu đường
・Phụ nữ mang thai
・Những người dễ rơi vào tình trạng thiếu máu hoặc có thể lực yếu
TỔNG KẾT
Như những gì đã phân tích ở trên, trong thời đại mà hầu hết con người chúng ta đang sống trong tình trạng dư thừa thức ăn thì nhịn ăn là một phương pháp rất tốt giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Có rất nhiều phương pháp nhịn ăn gián đoạn hiện nay như phương pháp nhịn ăn 16:8 (chỉ ăn trong khoảng thời gian 8 tiếng mỗi ngày) hay 5:2 (ăn bình thường trong 5 ngày và hạn chế ăn tối đa trong 2 ngày còn lại),..
Hãy tìm hiểu kĩ từng phương pháp và tìm ra cách tốt nhất phù hợp với bản thân mình. Thực hiện phương pháp nhịn ăn gián đoán một cách định kỳ vài lần trong một năm, chắc chắn các bạn sẽ cảm thấy kinh ngạc vì hiệu quả mà nó đem lại.
